لوله سبک یا لوله مبلی چیست؟
لوله سبک یا مبلی که به لوله روغنی هم معروف است و شناخته میشود، لولهای است که از ورق روغنی یعنی ورق نورد سرد و مطابق استانداردهای DIN 2394(1) 94 و EN 10 219 -2 تولید و ساخته میشود.
لولههای سبک، به دلیل نیاز صنایع مختلف و صنعت ساختمان به مقاطع سبک و درعینحال مقاومت و استحکام بالا، تولید و عرضه میگردد.لولههای سبک به از آن جهت که از ورقهای نازک روغنی و با ضخامت کم و شیوه نورد سرد و یا با جوشکاری مقاومت الکتریکی با فرکانس بالا تولید میشوند.
ورقهای پایه و اصلی در ساخت و تولید لولههای سبک، ورقهای روغنی هستند به همین علت به لولههای سبک یا مبلی، لوله روغنی نیز گفته میشود.
لوله سبک در دسته پرکاربردترین محصولات بازار لوله و پروفیل است که به دلیل داشتن مقاومت بسیار خوب، استفاده گسترده و چشمگیری در صنایعی چون صنعت خودروسازی، مبلمان و صندلی، اگزوز، کانکس و کانتینر، دوچرخه سازی، لوازم خانگی و صنایع مختلف و مهم دیگر دارد.
انواع لوله سبک:
۱- لوله سبک بدون درز
لولههای بدون درز یا بدون درز جوش معمولاً دیوارههایی با ضخامت کمتر دارند و سبک وزنتر نیز هستند.
۲- لوله سبک درزدار یا درز جوش مستقیم
لولههای درز دار وزن سنگینتری دارند و جنس خشکی دارند. و معمولاً راستتر و با ثباتتر هستند.
لولههای مبلی با توجه به وزن کم و مقاومت بالایی که دارند در حوضه مهندسی مکانیک و صنایع ساختمان سازی کاربرد دارند. این محصول با توجه به دقتی که در تولید و ضخامت ابعاد آن انجام میگیرد در صنایع ظریف نیز، بسیار مورد استفاده و به کار گرفته میشود .
ویژگی لوله های سبک یا مبلی:
از مهمترین ویژگیهای لوله مبلی میتوان به موارد زیر اشاره کرد :
۱- قابلیت کشش سرد
نکته مهمی را که باید خاطر نشان کرد این است که عملیات کشش از فرآیندهای سردکاری به حساب می آید و که بر اثر اعمال این عمل مقاومت لوله های مبلی و یا پروفیل را دربرابر خمش بالا می برد ، از این جهت لازم است برای رسیدن به خواص مرغوب تر قطعه ازیک فرایند مکمل یا عملیات حرارتی استفاده گردد.
۲- قطر و ضخامت با دقت استاندارد وبالا
دقت مطلوب در در قطر وضخامت تولید شده این لوله ها ازقابلیت ها وخصیصه های مهم دیگر لوله سبک می توان به آن اشاره کرد.
۳- قابلیت جوش پذیری و جوش برداری
۴- قابلیت آبکاری
۵- کیفیت سطحی بالا
درعملیات کشش به صورت فرایند سرد در مقایسه با فرآیند های دیگر فرم دادن به به قطعه و مقطع مزایای دارد از جمله کیفیت سطحی عالی ،گوشه هایی دقیق تر، دقت ابعادی مطلوب و مناسب با کاهش هزینه های تولید و یا مصرف انرژی کمتر و تولید سریعتر دربازه زمانی کمتر.از ویژگی های مهم فرایند کشش سرد است .
۶- انعطاف پذیری و فرم پذیری در خم کاری و کشش
نقطه جوش برداری این محصول دارای اهمیت فوق العاده بالا می باشد. از دیگر ویژگی های مهم که پیش تر به آن اشاره کردیم ، فرم پذیری بسیار عالی در عملیات خمکاری و کشش این لوله های سبک می باشد که کیفیت مطلوبی دارند و آبکاری نیز روی آنها انجام گرفته است .
برای تغییر دراندازه مقطع های این لوله با عبور دادن از قالب صورت می پذیرد. طی این روش ابتدا لوله ها به درون یک قالب که سوراخ های در داخل آن به شکل واندازه مقطع های درخواستی وجود دارد کوبیده شده و در مرحله بعدی به وسیله دستگاه کشش از این قالب عبور داده می شود که باعث تغییردر مقطع لوله می گردد.
۷- قابلیت ضد خوردگی و پوسیدگی به دلیل آبکاری شدن
۸- مقاومت بالا در برابردمای شدید ومواد شیمیایی چون اسید ها
کاربردهای لوله سبک یا مبلی
استفاده بسیار گسترده در صنایع متنوع و مختلف مانند صنعت خودرو سازی صنعت اسلحه سازی صنایع کشاورزی و ساخت دستگاههای صنعتی مانند ریل و صنعت در و پنجره و قفل همراه با این عملیات برشی اولین و مهمترین فرآیند صنعتی به شمار میآید.
یکی از خواص لوله سبک و از مهمترین خواص لوله مبلی همانطور که ذکر شد سبک بودن لوله مبلی و همچنین داشتن قابلیت خم کاری بسیار بالا باعث شده تا این لولهها در صنایع صنعتی و ساختمانی و صنایع خودروسازی و حتی دوچرخه سازی و دیگر صنایع مهم کاربردهای فروانی داشته باشند.
این لولهها در صنایع مبلمان و صندلی و ساخت کانکس و یا ساخت کانتینر و در بعضی لوازم خانگی این نوع لوله به کار برده میشوند.
فرآیند تولید لوله سبک یا مبلی:
یکی از مهمترین روشهای تولید لولههای مبلی، کشش سرد است. در این روش، مقاطع لوله را با عبور از قالبهایی خاص تغییر میدهند. به این قالبها دو زه کشش می گویند.
در این روش ابتدایی قالب به نام دو زه ساخته میشود که سوراخ داخلی آن به شکل مقطع درخواستی است سپس لوله سرکوبی شده و به وسیلهی دستگاه کشش از قالب عبور داده میشود و این باعث تغییر مقطع لوله یا پروفیل میشود. با توجه به اینکه عملیات کشش جز فرآیندهای سرد کاری محسوب میشود در نتیجه مقاومت خمشی لوله مبلی یا پروفیل را بالا میبرد
تولید لوله درز دار به روش پیلگرسرد:
رایجترین شیوه جهت کاهش ضخامت در لوله ها، ایجاد فشار بر روی لوله است. روش پیلگر یکی از این روشهاست که جهت کاهش ضخامت لولهها بکار برده میشود. روش پیل گر در دو دمای متفاوت انجام میشود. یکی حالت سرد که طی فرآیند با استفاده از سیستم خنک کاری مناسب دما پایینتر از دمای متبلور مجدد فلز نگه داشته میشود.
روش پیلگر برای شکل دهی به فلزات مختلف به ویژه فلزات گرانبها مورد استفاده قرار میگیرد زیرا میزان هدر رفت در آن حداقل ممکن است.
حالت گرم که دمای فرآیند طی عملیات بیشتر از دمای تبلور مجدد فلز است.
نورد سرد به دو روش دو غلطکه سه غلطکه انجام میشود. در هر کدام از روشها فشار بر لولهها، بهبود ساختار ریزدانه و سرعت در کاهش قطر داخلی و خارجی لوله اولیه است.
روش های متداول دیگر در تولید لوله های بدون درز:
- روش نورد پیلگر
- روش نورد فشاری
- روش نورد بر روی کلاهک
- روش نورد پیوسته با مندرل
- روش نورد سرد با مندرل
عوامل موثر در قیمت لوله سبک یا مبلی :
قیمت ارز
تعرفه گمرکی
کیفیت و برند
کشور تولید کننده لوله سبک
هزینه های فرایند آبکاری
قیمت جهانی ورق سرد روغنی
هزینه ی تولید و انرژی کارخانه ها
بطور متداول و معمولی قیمت لوله سبک در واحد وزن اعلام میگردد که این قیمت وابسته به عواملی می باشد که در بالاذکر شد.
همانطور که بیان شد اگر چه قیمت لوله سبک یا لوله مبلی در واحد وزن ازقیمت لوله سنگین از ورق سیاه به ضخامت ۲ اینچ کمی بیشتر است. ولی به دلیل ضخامت کمترو وزن پایینتر، هزینه واحد طول این لوله ها نسبت به لولههای دیگر کمتر است. بنابه این دلایل درتعداد قابل توجهی از صنایع که ضخامتهای پایینتر لوله مورد نیاز و جوابگومی باشد ، از لوله سبک یا مبلی استفاده میشود.
لوله ی آبکاری شده یا لوله آبکاری سرد، لوله ای است که از ورق های روغنی ساخته شده و در طی فرایند آبکاری پوشش نیکل-کروم روی آن صورت می گیرد.قیمت این محصولات تابع قیمت فلزنیکل است.از این لوله ها بیشتر جهت تولید و ساخت لوازم آشپزخانه و و لوازم دکوری مانند لوستر و آباژور استفاده می شود.
ضمناً عملیات گالوانیزاسیون به روش غوطه ور سازی گرم ، برای لولههایی با قطر خارجی۲۰ الی ۱۷ میلی مترو با و ضخامت جداره یک و نیم الی ۶۰ میلی متر و مطابق با استاندارد DIN 2444 قابل انجام است.
کارخانه جات تولید کننده لوله های سبک مبلی این محصول را با رعایت استاندارد های بین المللی، کیفیت عالی و قابلیت خمکاری تولید می کنند.