تفاوت های لوله و تیوب چیست ؟
لوله و تیوب با توجه به کاربردشان تفاوت آنها بسیار حائز اهمیت است و در عین حال بسیار نزدیک به یکدیگر .
هر دو لغت پایپ Pipe وتیوب Tube به معنی لوله است ولی :
لوله (pipe)
لوله ظرفی با مقطع دایره ای توخالی ( دارای قطر، ضخامت و طول مشخص ) که از جنس های متفاوتی چون فولادی، بتنی، فایبر گلاس و … ساخته میشود و بیشتر برای انتقال سیال از یک نقطه به نقطه دیگر وبه فواصل نسبتاً زیاد مورد استفاده قرار میگیرد. از این دسته از لوله ها در صنایع مختلفی چون نفت، گاز ، پتروشیمی و…استفاده میشود
تیوب (Tube)
تیوب بیشتر برای گردش سیال در داخل یک سیستم یا ماشین محدود، به منظور انتقال انرژی و سیستم های ابزار دقیق استفاده می شود.و معمولا از مس، الومینیوم و استیل ضد زنگ ساخته میشود .
در یک جمله می توان گفت: “لوله ها برای حمل چیزی استفاده می شود و تیوب ها برای ساختن چیزی”
تفاوت لوله و تیوب عبارتند از :
۱- لوله استوانه ای توخالی است که با مقطع گرد ساخته می شود ولی تیوب علاوه بر مقطع گرد، با مقاطع مربعی و مستطیلی نیز ساخته می شود.
۲- ضخامت لوله ها دارای تلورانس ابعادی بوده و در امتداد طول آن ها متفاوت است در حالی که ضخامت تیوب ها در سراسر طول تیوب یکسان می باشد.
۳- برای مشخص کردن ضخامت جداره ی لوله ها از پارامتری به نام عدد اسکجول (Schedule Number)استفاده می شود.
قطر خارجی لوله (OD) در یک عدد اسکجول مشخص ثابت است و با تغییر عدد اسکجول، ضخامت جداره کم یا زیاد شده و تنها قطر داخلی لوله (ID) افزایش یا کاهش می یابد.هیچ فرمولی بین عدد اسکجول و ضخامت لوله وجود ندارد، بلکه باید ضخامت لوله را بر حسب عدد اسکجول و سایز اسمی لوله از جدول ۱ استاندارد ASME B36.10M پیدا کرد.
بر خلاف لوله ها، برای رده بندی ضخامت تیوب ها از پارامتری به نام گیج تیوب (Tube Gauge) استفاده می شود که در سیستم آمریکایی با BWG (Birmingham Wire Gauge)و در سیستم انگلیسی با SWG(Standard Wire Gauge)نشان داده می شود.با افزایش عدد گیج BWG یا SWG، ضخامت تیوب کاهش می یابد و BWG یا SWG مستقل از قطر تیوب است، یعنی ضخامت دیواره ی چند تیوب با BWG یا SWG یکسان ولی قطر متفاوت برابر است. هر گیج به اینچ و میلی متر تبدیل می شود.
۴- در لوله ها برای اعلام سایز لوله از مشخصه ای به نام قطر اسمی (DN درسیستم متریک و NPS درسیستم اینچی )استفاده می شود که در همه ی لوله ها برابر با قطر خارجی و واقعی لوله نیست.
قطر اسمی در لوله هایی با NPS برابر ۱۲ و کمتر، کوچک تر از قطر خارجی واقعی لوله است ولی در لوله های با NPS بزرگتر از ۱۲، برابر با قطر خارجی و واقعی لوله است.بر خلاف لوله ها، وقتی از اندازه ی تیوب صحبت می شود همان اندازه ی قطر خارجی آن مد نظر است و دیگر از DN یا NPS استفاده نمی شود.
برای مثال قطر خارجی یک لوله ۱ اینچ برابر با ۱٫۳۱۵ اینچ است ولی قطر خارجی تیوب ۱ اینچ برابر با ۱ اینچ است.
۵- لوله ها در سایزهای بین ۱/۸ تا ۸۰ اینچ ساخته و استفاده می شوند ولی تیوب ها در سایزهای کوچکتری (معمولاً تا ۱۲ اینچ ) کاربرد دارند.
۶- لوله ها برای انتقال سیالات به کار برده شده ولی تیوب در یک سیستم بسته مانند مبدل های حرارتی و … استفاده میشوند همچنین تیوب ها بعضا جایگزین تیرآهن، قوطی و نبشی نیز در ساختمان سازی مورد استفاده قرار می گیرند
۷- فقط لوله ها میتوانند تحت فشار قرار گیرند و برای انتقال مایع یا گاز مورد استفاده قرار می گیرند در حالی که از کاربردهای تیوب ها در برنامه های ساختاری و لوله کشی سیال در مسیرهای کوتاه میتوان نام برد .
۸- تیوب ها برخلاف لوله ها دارای طول مشخصی نمی باشند و معمولاً به صورت کلاف تولید می شوند. لوله ها در شاخه هایی استانداردبا متراژ مشخص تولید و به فروش می رسند.
۹- در استانداردهای ساخت لوله و تیوب، الزامات ساخت، تست و بازرسی تیوب ها بیشتر و سخت گیرانه تر از لوله ها است.فرایند ساخت لوله معمولا آسان تر از ساخت تیوب است که هین عوامل باعث افزایش هزینه تمام شده و قیمت تیوب نسبت به لوله می شود.
۱۰- لوله به صورت فولاد نوردگرم (Hot Rolling) و فولاد نورد سرد(Cold Rolling) ساخته میشود درحالی که تیوپ معمولا سیاه است (نورد گرم). هر دو مورد یعنی هم لوله و هم تیوب می توانند گالوانیزه شوند.
لازم به ذکر است که به طور کلی به اندازه های کمتر از یک چهارم اینچ در کلیه حالات تیوب گفته می شود و حتی در برخی استانداردها به لوله های بدون درز که به راحتی خم می شوند و در ساخت مبدل ها مورد استفاده هستند تیوب گفته می شود.
مجموعه بازرگانی آهن تک با بیش از دو دهه سابقه در زمینه لوله مانیسمان ،لوله گالوانیزه،لوله گلخانه ای ،لوله آتشخوار ،لوله جدار چاه ،لوله اسپیرال و… آماده ارایه خدمات به مشتریان گرامی در اقسی نقاط میهن اسلامی می باشد .
